Nie ulega wątpliwości, że dobre nawodnienie podczas pracy przynosi korzyści zdrowotne i wpływa pozytywnie na wydajność wykonywanych zadań. Nie wszyscy jednak wiedzą, że sprawa dostępności wody w pracy nie leży w gestii pracowników. Choć coraz lepiej orientujemy się w kwestiach prawa pracowniczego, to nie wszyscy jeszcze jesteśmy świadomi, że to pracodawca według obowiązujących przepisów BHP jest odpowiedzialny za udostępnienie wody dla pracowników.

Woda do picia dla pracowników a Kodeks Pracy

W świetle obowiązujących na rok 2022 przepisów pracodawca jest zobowiązany nieodpłatnie zapewnić wszystkim pracownikom wodę zdatną do picia lub inne napoje, natomiast pracownikom zatrudnionym (stale lub okresowo) w „warunkach szczególnie uciążliwych” – nie tylko wodę, lecz także inne napoje [1] [2] [3]. Oznacza to, że każdy pracownik, niezależnie od charakteru wykonywanej pracy i warunków panujących w jej miejscu (np. temperatury), ma prawo do darmowego, stałego i nieograniczonego dostępu do wody pitnej.

Jaka woda dla pracowników?

Pojęcie wody zdatnej do picia zostało zdefiniowane w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Czytamy, że woda zdatna do użycia nie zawiera mikroorganizmów chorobotwórczych i pasożytów w liczbie mogącej stanowić zagrożenie dla człowieka, substancji w stężeniach niebezpiecznych dla zdrowia, nie wykazuje właściwości korozyjnych oraz spełnia wskazane w rozporządzeniu normy mikrobiologiczne i chemiczne [4]. Badania jakości wody dostępnej do spożycia w Polsce pokazują jednak, że woda w naszych sieciach wodociągowych jest wysokiej jakości [5].

Woda dla pracowników – jak ją dostarczać?

Pracodawcy mogą spełniać ten obowiązek na wiele sposobów – np. przez zapewnienie w miejscu pracy wody wodociągowej, czyli wracającej ostatnio do łask „kranówki”. Najważniejsze jednak, by prostota tego rozwiązania nie uśpiła czujności pracodawców. Choć jakości wody w kranach w Polsce możemy być coraz bardziej pewni, to przepisy precyzują też wymogi dotyczące miejsca czerpania wody. Punkt czerpalny powinien być oddalony nie więcej niż 75 metrów od stanowisk pracy. Miejsce czerpania, zbiorniki i przewody wodne muszą być zabezpieczone przed zanieczyszczeniem lub zakażeniem. Wodę można pobierać jedynie z przeznaczonych do tego zaworów. Miejsce czerpania wody, która nie jest zdatna do picia, powinno zostać oznaczone według Polskiej Normy, tj. stosownym znakiem i napisem „woda niezdatna do picia”.

Innym rozwiązaniem jest dostarczanie pracownikom wody butelkowanej. O ile jednak „kranówka” jest nielimitowana, o tyle w tym przypadku pracodawca musi sam troszczyć się, by w miejscu pracy zawsze znajdowała się dostateczna liczba butelek. Inne pytania stojące przed pracodawcą to: jaki rodzaj wody wybrać? Lepsza będzie woda źródlana czy mineralna? Przepisy tego nie precyzują. Najbezpieczniej kierować się tu wymaganiami danego miejsca pracy, charakterem wykonywanych prac, a także sytuacją zdrowotną danego pracownika.

Właśnie w trosce o zdrowie osób zatrudnionych warto rozważyć poszerzenie oferty napojów oferowanych w miejscu pracy. Kawa, herbata czy nawet owocowe i warzywne soki nie pozwolą w pełni zadbać o dobre nawodnienie i równowagę elektrolitową w organizmie. Dobrym rozwiązaniem mogą być napoje elektrolitowe, także w postaci wygodnych musujących tabletek rozpuszczalnych w wodzie.


Źródła:

[1] Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19740240141/O/D19740141.pdf

[2] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19971290844/O/D19970844.pdf

[3] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19960600279/O/D19960279.pdf

[4] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170002294/O/D20172294.pdf

[5] Raport o jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi za lata 2017-2019, Główny Inspektor Sanitarny, https://www.gov.pl/web/gis/raport-o-jakosci-wody-przeznaczonej-do-spozycia-przez-ludzi-za-lata-2017-2019