Jeszcze do niedawna matcha była znana wyłącznie jako integralny element kultury obrzędowej Japonii. Od co najmniej dekady jednak drzemiący w niej ogromny potencjał zdrowotny zaskarbia jej stale rosnącą popularność na całym świecie. Poznaj najważniejsze właściwości matchy i dowiedz się, dlaczego warto ją pić.

Matcha – co to jest?

Matcha to sproszkowana japońska zielona herbata. Spośród grupy zielonych herbat wyróżnia ją właśnie forma drobniutkiego proszku, intensywny i jaskrawy zielony kolor, specyficzny cierpki smak, a przede wszystkim – specjalistyczne metody uprawy, którym matcha zawdzięcza swój unikalny skład chemiczny i idące za nim właściwości zdrowotne. Oryginalnym miejscem upraw matchy są tereny środkowej Japonii. Krzewy, których liście zostaną później zmielone na matchę, podlegają specjalnej uprawie. Zaraz po rozkwitnięciu nowych pędów (z reguły dzieje się to około kwietnia) krzewy przykrywa się specjalnymi matami, by zablokować dopływ światła słonecznego. W takich warunkach rośliny mogą wyprodukować więcej aminokwasów i związków bioaktywnych (m.in. chlorofilu i teaniny). Pierwsze zbiory matchy odbywają się z reguły pod koniec kwietnia, kolejne – najczęściej na przełomie lipca i sierpnia. Po zebraniu liście podlegają procesowi parowania, a następnie – suszenia. Tak przygotowane liście rozkłada się do ostatecznego wyschnięcia na matach. Kolejno następuje bardzo szczegółowy proces selekcji, skrupulatnego segregowania części rośliny. Dopiero tak starannie skontrolowany produkt zostaje zmielony w żarnach i daje nam matchę.

Herbata matcha – bogactwo naturalnych przeciwutleniaczy

Przeciwutleniacze (antyoksydanty) to substancje, które zapobiegają powstaniu szkodliwego zjawiska stresu oksydacyjnego, mogącego doprowadzić do takich schorzeń jak choroba Parkinsona, choroba Alzheimera, miażdżyca, choroba wieńcowa, nowotwór i in. Im więcej w naszym jadłospisie naturalnych przeciwutleniaczy, tym większa szansa na zachowanie równowagi oksydacyjnej w organizmie. Herbata matcha zdradza silne właściwości przeciwutleniające. Wynika to z obecności kilku co najmniej substancji:

  • katechin (matcha zawiera aż 4 ich rodzaje!)
  • kofeiny (jej zawartość w matchy jest stosunkowo większa niż w innych herbatach zielonych)
  • rutyny (zdradzającej także właściwości przeciwcukrzycowe i przeciwzapalne)
  • witaminy C (wspierającej obronę immunologiczną organizmu)
  • kwercytyny (ta substancja normalizuje także metabolizm węglowodanów)
  • chlorofilu
  • teaniny (to cenny aminokwas, zwłaszcza w połączeniu z kofeiną może podnosić koncentrację i wydajność, łagodząc przy tym stres).

Wsparcie metabolizmu węglowodanów

Między innymi dzięki wysokiej zawartości katechin matcha pozytywnie wpływa na metabolizm węglowodanów. Pomaga obniżyć poziom glukozy we krwi, a także spowolnić trawienie skrobi, dzięki czemu minimalizuje się ryzyko nagłego uwalniania glukozy w przewodzie pokarmowym. Matcha zdradza co więcej zdolność hamowania procesów wchłaniania lipidów. Uznaje się też, że może poprawić wrażliwość na insulinę.

Wsparcie w chorobach zakaźnych

Matcha, podobnie jak inne zielone herbaty, przejawia właściwości przeciwwirusowe, co pomaga zapobiegać rozwojowi chorób zakaźnych oraz łagodzić ich ewentualny przebieg (w tym także COVID-19). Badania nad właściwościami immunomodulującej matchy jednak nadal trwają.

Poprawa funkcji poznawczych

Co jeszcze daje nam picie matchy? Okazuje się, że może na nim zyskać nie tylko nasze ciało, lecz także umysł! Udowodniono bowiem, że matcha skutecznie podnosi funkcje poznawcze. Dzieje się tak głównie za sprawą dwóch składników obecnych w składzie tej herbaty: kofeiny oraz jednej z czterech katechin (EGCG). Kofeina odwraca procesy oksydacyjne, dzięki czemu może zapobiec rozwojowi m.in. choroby Alzheimera, zaburzeń pamięci czy innych chorób neurodegeneracyjnych. Katechina (EGCG) z kolei jest silnym środkiem ochronnym w tych zaburzeniach neurologicznych, w których dochodzi też do stanu zapalnego. Co więcej, zawarte w matchy w dużych ilościach antyoksydanty spowalniają procesy starzenia się organizmu, w tym – nasilającego się z wiekiem spadku możliwości poznawczych.


Źródła:

  1. J. Kochman, K. Jakubczyk, J. Antoniewicz, H. Mruk, K. Janda, Health Benefits and Chemical Composition of Matcha Green Tea: A Review, https://www.mdpi.com/1420-3049/26/1/85 [data dostępu: 15.06.2023].
  2. M. Borkowski, P. Piszcz, Bronisław K. Głód, Właściwości antyoksydacyjne herbaty Matcha, https://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-ac2c3c34-7a55-468e-b8c1-c68090159541/c/_cs_2016_55-64.pdf [data dostępu: 15.06.2023].
  3. Keisuke Sakurai, Chutong Shen Yuri Ezaki, Noriko Inamura, Yoichi Fukushima, Nobutaka Masuoka, Tatsuhiro Hisatsune, Effects of Matcha Green Tea Powder on Cognitive Functions of Community-Dwelling Elderly Individuals, https://www.mdpi.com/2072-6643/12/12/3639 [data dostępu: 15.06.2023].