Szacunkowo nocne skurcze nóg u osób starszych dotyczą nawet 33% populacji. Statystycznie częściej pojawiają się u osób powyżej 60 roku życia, ale nie jest to reguła – mogą zdarzać się u osób w każdym wieku. Są bolesne i mimowolne oraz powodują silny ból, który prowadzi do wybudzenia. Zdarza się, że nocne skurcze nóg utrudniają też zasypianie. Czy istnieją domowe sposoby na skurcze łydek?

Nocne skurcze nóg pojawiają się nie tylko u osób starszych

Zdecydowana większość, bo około ¾ pacjentów zgłasza pojawianie się skurczy nóg właśnie w nocy. Najczęściej obejmują mięśnie łydek, chociaż zdarzają się też w stopie lub po wewnętrznej stronie ud. Sam ból mija zazwyczaj w ciągu kilku minut, ale uczucie dyskomfortu może utrzymywać się nawet przez dobę po skurczu.

U osób starszych skurcze nóg są częstsze również ze względu na zwiększone czynniki powodujące skurcze, takie jak przyjmowanie niektórych leków, spadek kondycji fizycznej, a także okresowa nadmierna aktywność fizyczna – nawet spacer po dłuższym czasie braku aktywności lub unieruchomienia. Skurcze łydek często są też spowodowane zaburzeniami gospodarki mineralnej, czyli krótko mówiąc złą dietą i nieprawidłowym nawodnieniem ciała, co prowadzi do zaburzeniu gospodarki wodno-elektrolitowej. Także długotrwałe siedzenie i pozostawanie w jednej pozycji zwiększa ryzyko bolesnych skurczy.

Sprawdź, jakie domowe sposoby na nocne skurcze łydek możesz zastosować. Sprawdzą się także u osób starszych.

Uzupełnij elektrolity

Czy wiesz, że razem z wodą tracisz także elektrolity, czyli substancje mineralne potrzebne dla utrzymania prawidłowych funkcji całego ciała?

Ten problem może pojawiać się zwłaszcza latem, podczas fali upałów, kiedy więcej się pocimy, a także przy intensywnym wysiłku fizycznym. Tracimy wtedy nie tylko wodę, lecz także minerały, które odpowiadają także za prawidłową kurczliwość mięśni. Również niektóre leki oraz zioła, szczególnie te o działaniu moczopędnym, mogą skutkować utratą elektrolitów, czyli pierwiastków takich jak magnez, potas, wapń i żelazo.

Najłatwiejszym sposobem na ich szybkie uzupełnienie są napoje elektrolitowe w tabletkach musujących. Przy skurczach mięśni najlepiej sprawdzą się elektrolity uzupełnione większą dawką magnezu. Elektrolity można pić codziennie, a przy cieplejszych temperaturach w miesiącach letnich, zaleca się ich stosowanie. To lepszy wybór niż słodzony sok, zwłaszcza dla osób starszych.

Suplementuj magnez i potas w diecie

Podstawą zdrowego żywienia zawsze jest odpowiednio zbilansowana dieta, ale jeśli pojawiają się nocne skurcze utrudniające funkcjonowanie, warto uzupełnić codzienny jadłospis o suplementację magnezem uzupełnionym o potas i witaminę B6.

Magnez odpowiada za prawidłową kurczliwość mięśni, a także mineralizację kości, a zapotrzebowanie na niego rośnie w przypadku zwiększonego narażenia na stres, pracy umysłowej oraz intensywnej aktywności fizycznej.

Do produktów bogatych w magnez należą:

  • orzechy: nerkowca, brazylijskie, ziemne, pekan, migdały
  • gotowana fasola i nasiona roślin strączkowych,
  • ciemne pieczywo, otręby, płatki owsiane, kiełki,
  • gorzkie kakao i gorzka czekolada.

Sam magnez jest minerałem słabo przyswajalnym, dlatego suplementy z magnezem uzupełnia się m. in. o witaminę B6, która przyspiesza jego transport do wnętrza komórek. Potas z kolei to jeszcze jeden pierwiastek kluczowy dla prawidłowej kurczliwości mięśni, a przy tym wspiera ich prawidłową regenerację. Zarówno niedobory magnezu, jak i niedobory potasu mogą skutkować uporczywymi skurczami nóg w nocy, dlatego w przypadku skurczy zaleca się uzupełnianie obu tych pierwiastków.

Ćwiczenia rozciągające

Zaleca się je przede wszystkim po to, aby złagodzić nieprzyjemne odczucia związane ze skurczami mięśni. Szczególną uwagę należy poświęcić tym mięśniom, których skurcze odczuwamy. Najlepiej zacząć od dwóch sesji rozciągających dziennie – nie chodzi o trening całego ciała, a jedynie delikatne rozciągnięcie problematycznych mięśni. Szczególnie poleca się poświęcić na taką aktywność kilkanaście minut przed pójściem spać, aby wspomóc relaks mięśni.

Odpoczywaj z uniesionymi nogami

Oparcie nóg na podwyższeniu, np. poduszce albo krześle pomaga zredukować opuchliznę oraz obrzęki. Przy okazji rozluźnia mięśnie, a także poprawia krążenie. Dlatego warto zadbać o chwilę takiego relaksu każdego dnia. To wskazane zwłaszcza, jeśli długo przesiadujesz w jednej pozycji, a do tego lubisz zakładać nogę na nogę. Postaraj się wstawać przynajmniej raz na godzinę, aby rozruszać mięśnie, a raz w ciągu dnia spędzić minimum kwadrans w pozycji z uniesionymi nogami.

Na nocne skurcze łydek pomocne mogą być także gorące kąpiele stóp oraz ciepłe okłady w miejscach, w których dokuczają nam skurcze. To kolejny sposób na poprawę krążenia nóg, a także wsparcie odpowiedniego rozluźnienia mięśni.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Jeśli mimo zastosowania domowych sposobów na skurcze łydek dolegliwości nie ustępują lub nawet nasilają się, wizyta u lekarza jest koniecznością. Nocne skurcze nóg mogą świadczyć o poważnych chorobach, takich jak niedoczynność tarczycy, problemy nerkowe, marskość wątroby lub choroba tętnic obwodowych i żylaki. Zwłaszcza u osób starszych nocnych skurczy nie warto bagatelizować i zareagować od razu.