Sen to jedna z podstawowych fizjologicznych funkcji organizmu. Przyjmuje się, że dorosły człowiek powinien przesypiać ok. 7 godzin na dobę, choć wiemy też, że liczba ta jest zmienna w zależności od indywidualnych uwarunkowań organizmu. Tak czy inaczej, zdrowy sen to potrzeba, której nie powinniśmy lekceważyć.

Długotrwałe niedosypianie może doprowadzić do poważnych problemów zdrowotnych i zwiększa ryzyko cukrzycy, otyłości, ataków serca, czy udaru. Ponadto osoby, które się nie wysypiają są bardziej narażone na stres. Jednorazowa zarwana noc sprawia, że mamy większą ochotę na kaloryczne przekąski, nasza skóra wygląda szaro i niezdrowo, nastrój obniża się, a odporność organizmu spada.

Czy sypiasz za mało?

Podczas nocnego odpoczynku Twoje ciało regeneruje się i przywraca do stanu równowagi po wyczerpujących aktywnościach, które podejmujesz w ciągu dnia. Taki codzienny „reset” jest niezbędny, aby organizm mógł sprawnie funkcjonować w czasie czuwania. Ilość godzin, które powinniśmy poświęcać na sen jest zależna od indywidualnych uwarunkowań. Jeśli jednak zapewniamy go sobie zbyt mało, nasze ciało z pewnością da nam o tym znać. Co powinno zwrócić Twoją uwagę?

1. Twoja wydajność spada

Sen to moment, w którym odpoczywa nie tylko ciało, lecz także umysł. Naukowcy dowodzą, że w tym czasie mózg oczyszcza się i wymazuje zbędne informacje, którymi jesteśmy bombardowani każdego dnia, a także przemieszcza istotne wiadomości z pamięci krótkotrwałej do pamięci trwałej. Ten proces zachodzi podczas najgłębszej fazy snu.

Jeśli trudno Ci się skoncentrować, masz kłopoty z zapamiętywaniem nowych informacji lub nie możesz przypomnieć sobie znajomych nazwisk, numerów, nazw – może być to objaw braku snu.

2. Czujesz rozdrażnienie

Spadek nastroju i jego wahania to jedna z konsekwencji niewystarczającej regeneracji organizmu. Niewyspani nie potrafimy się dobrze zorganizować, wszystko nas irytuje i łatwiej wpadamy w złość. Jeśli nie możesz znaleźć sobie miejsca, nie masz cierpliwości do wykonywania codziennych zajęć, a Twoje hobby przestaje sprawiać Ci radość, być może rozwiązaniem okaże się powrót do łóżka.

Dobrej jakości sen pomaga regulować nastrój, dlatego jego wahania i zły humor mogą być efektem niedospania.

3. Masz wilczy apetyt

Zmęczenie skutkuje obniżeniem poziomu leptyny – hormonu, który odpowiada za kontrolę apetytu. Po zarwanej nocy wzrasta natomiast poziom greliny, tzw. hormonu głodu. W rezultacie tracimy kontrolę nad łaknieniem, jemy kompulsywnie, chętniej sięgamy po niezdrowe pokarmy i trudno nam się nasycić.

Z tego powodu osoby, które zmagają się z bezsennością i nie dosypiają są bardziej narażone na otyłość. Waga idzie w górę, a my nadal czujemy się głodni…

4. Szybko się męczysz

Jeśli zauważasz spadek kondycji i pogarszające się wyniki sportowe, a za to częściej czujesz się, jakby brało Cię przeziębienie – to znak, że organizm nie regeneruje się odpowiednio. Aktywność fizyczna to bardzo ważny element zdrowego stylu życia, ale jeśli po całym dniu marzysz wyłącznie o drzemce, nie forsuj się.

Zamiast kłaść się popołudniu przed telewizorem, poświęć dodatkowe kilka godzin na drzemkę lub wydłużenie nocnego odpoczynku. W ten sposób efektywniej naładujesz baterie i kolejnego dnia trening przyniesie Ci więcej korzyści i, co bardzo ważne, sprawi więcej radości.

5. Zasypiasz błyskawicznie

Eksperci twierdzą, że przeciętny, zdrowy człowiek powinien zasypiać w ciągu 5-15 minut od momentu zamknięcia oczu. Jeśli przewracasz się z boku na bok dłużej niż przez 20-30 minut, może to świadczyć, że cierpisz na bezsenność. W takiej sytuacji warto sięgnąć po pomoc i wesprzeć organizm odpowiednim suplementem, a jeśli problem nie ustąpi, skonsultować go ze specjalistą.

Z drugiej strony, jeżeli zasypiasz od razu po przyłożeniu głowy do poduszki, może to być objaw, że śpisz za mało. Jak zmierzyć czas, który zajmuje Ci zapadnięcie w sen? Ustaw koło łóżka metalową tacę lub miskę i zaśnij, trzymając w ręku klucze lub breloczek. Kiedy zaśniesz, mięśnie rozluźnią się i klucze wypadną z Twojej dłoni, a hałas towarzyszący ich upadkowi powinien Cię obudzić.

Pozwól sobie na sen

Nie lekceważ sygnałów, które wysyła Ci zmęczone ciało. Postaraj się nie odkładać ważnych spraw na wieczór. Na wyzwania, które czekają Cię kolejnego dnia lepiej przygotujesz się, pozwalając organizmowi na dogłębną regenerację niż zarywając noc.