Sezonowo i lokalnie – na pewno nieraz spotkaliście się z tymi hasłami, przeszukując blogi kulinarne albo przeglądając menu modnej restauracji. Co kryje się pod tymi sloganami? Na czym polega sezonowe odżywianie, dla kogo jest zdrowe i w jaki sposób może przynieść korzyści?

Sezonowe menu dla zdrowia

Sezonowe odżywianie polega na opieraniu swojej diety na tych produktach, które rosną i dojrzewają w aktualnej porze roku. Z sezonowością jedzenia łączy się jego lokalność, ponieważ warzywa i owoce pochodzące z bliskich okolic miejsca, w którym żyjemy będą najświeższe.

Budowanie codziennego menu na podstawach sezonowych i lokalnych warzyw i owoców to przepis na zdrowie. Produkty spożywcze, które wyrastają w naturalnych warunkach - w naszej strefie klimatycznej i o właściwym dla siebie czasie cechują się najwyższą zawartością witamin i składników odżywczych. Oznacza to, że mają najwyższą gęstość odżywczą – mniej sezonowych i lokalnych warzyw dostarczy do organizmu tyle samo substancji odżywczych, co większa ilość tych uprawianych poza sezonem, przewożonych z daleka i zabezpieczanych przed psuciem na długi czas.

Dodatkowo, produkty, których nie trzeba transportować przez połowę kuli ziemskiej nie potrzebują konserwantów i chemii, która utrzyma je w dobrej kondycji i wyglądzie.

Lokalne menu dla planety

Wybieranie lokalnych produktów to także sposób na odpowiedzialne względem środowiska zakupy. Zasada lokalnej diety polega na spożywaniu wyłącznie lub przede wszystkim produktów, które pochodzą z miejsc oddalonych od nas o 100-150 km. W mniej restrykcyjnej wersji chodzi o zachowanie pochodzenia produktów z tej samej strefy klimatycznej.

Transport z jednej strony sprawia, że owoce i warzywa tracą na świeżości i muszą zostać odpowiednio zabezpieczone niekoniecznie korzystną dla zdrowia chemią, a z drugiej – jest nieekologiczny. Szacuje się, że postawienie na lokalne jedzenie obniża ślad węglowy jednostki nawet o 5% (1).

Nasza rada: pamiętaj, że nawet na bazarku pod domem często możesz kupić owoce i warzywa, które są importowane z innej półkuli. Nie obawiaj się zapytać, gdzie zaopatruje się dostawca – zawsze powinien znać źródło żywności, którą sprzedaje.

Zalety sezonowej i lokalnej diety

Wybór lokalnych i sezonowych produktów jako podstawowych składników codziennego menu to zdrowy wybór dla całej rodziny. Nie oznacza to, że sięganie po egzotyczne owoce i warzywa jest zakazane – nie są szkodliwe dla zdrowia i trudno całkowicie wykluczyć je z diety. Warto jednak znaleźć odpowiedni dla siebie balans.

Lokalne jedzenie jest także często tańsze – im mniej pośredników, tym mniejsza marża. To zjawisko pozytywne także dla tych, którzy chcą wspierać lokalny przemysł i rolnictwo. Krótszy łańcuch dostaw oznacza, że lokalny rolnik mniej ze swojego zarobku będzie musiał oddać pośrednikowi.

Poza tym sezonowe i lokalne jedzenie jest po prostu smaczniejsze! Nie ma szansy zepsuć się podczas transportu i ma intensywniejszy smak, ponieważ dojrzewa w optymalnych dla siebie warunkach.

Co jeść jesienią?

W październiku i listopadzie postaw na świeże sałatki z udziałem szpinaku, sałaty masłowej i lodowej oraz jarmużu. Jako ciepły dodatek do obiadu sprawdzą się brokuły, kalafior, kapusta i brukselka. Jesień to również czas ziemniaków i bardzo ostatnio modnego topinamburu. Bakłażan, cukinia i pomidory to doskonałe połączenie na jesienny gulasz. I oczywiście królowa jesiennej kuchni - dynia - sprawdzi się w każdej postaci! Zupy, puree, pieczona i smażona, na słono i na słodko - nie trzeba się ograniczać!

Jeśli chodzi o owoce, smaki jesiennych ciast to kolorowe śliwki, soczyste jabłka i gruszki oraz uniwersalna żurawina, która smakuje świetnie zarówno w słodkim dżemie, jak i w towarzystwie mięs oraz serów.

Źródła:

1. Food-miles and the relative climate impacts of food choices in the United States, Carnegie Mellon University, 2008